W niektórych krajach dokonano prób ratowania środowiska przez wydanie odpowiednich ustaw i zarządzeń wykonawczych. W praktyce jednak skuteczne przeciwdziałanie jego niszczeniu znajduje się na ogół w stadium wymiany poglądów interesujących się tym osób i na razie było realizowane tylko sporadycznie. Tym bardziej więc warto odnotować pierwsze osiągnięcia w tej dziedzinie. Tak np. niebezpieczne zjawisko smogu w Londynie przestało już zagrażać mieszkańcom tego miasta. W Tamizie, która do niedawna była ściekiem komunalno-przemysłowym, pojawiły się zdrowe ryby, a wszystko to dokonało się dzięki wysiłkom zmierzającym do ochrony tamtejszego środowiska. Kosztowało to znaczne sumy, przekraczające 100 mln funtów szterlingów. Niestety, z tej samej Anglii docierają z wiatrem trujące gazy przemysłowe aż do Skandynawii, co spowodowało nawet w 1970 r. protesty dyplomatyczne.
Największy „zatruwacz” świata, jakim bezsprzecznie są Stany Zjednoczone Ameryki Północnej, wdrożył już ostre i egzekwowane zabiegi ochronne, które także kosztują drogo. Wiele zakładów przestarzałych, szczególnie szkodliwych, okazało się w świetle nowych rozporządzeń ochronnych po prostu nieopłacalnymi i uległo likwidacji. Na oczyszczenie samych tylko ścieków komunalnych przeznaczono w USA do 1973 r. kwotę 12 mld dolarów, na pokrycie zaś wszystkich kosztów związanych z ochroną środowiska trzeba było tam wydać w tym samym okresie 60 mld dolarów.
Ważnym i dodatnim zjawiskiem jest obecnie – zarówno w naszym kraju, jak i na całym świecie – żywe, przemyślane i zaangażowane wypowiadanie się na temat ochrony przyrody nie tylko przyrodników, lecz wielu ludzi innych zawodów. Niejednokrotnie reprezentują oni bardzo różne środowiska społeczne, organizacyjne czy szkoleniowe, które nigdy poprzednio nie zajmowały się ochroną przyrody. Jest to objaw nader korzystny i świadczy o wysokiej świadomości społecznej, może nie powszechnej, ale częstej.
W grudniu 1971 r. na ogólnopolskiej konferencji prawników, zorganizowanej przez Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego z udziałem zagranicznych gości, padły m.in. słowa, że ochrona naturalnego środowiska jest ponadpolityczną dziedziną działania. Trudno temu zaprzeczyć, nic bowiem nie zdziała jeden człowiek ani pojedynczy naród. Zadanie to muszą wziąć na swoje barki wszyscy ludzie i dla zapewnienia sobie możliwości dalszego istnienia na Ziemi zjednoczyć się w tej pracy, zapominając o dzielących poszczególne państwa różnicach i waśniach.
Równocześnie, jak pisał S. Leszczycki: „Ochrona przyrody i jej zasobów stała się fundamentem racjonalnej prespektywicznej gospodarki narodowej, zwłaszcza jej pierwszego stopnia, dotyczącego uzyskiwania dóbr i surowców bezpośrednio ze środowiska przyrodniczego”.
Dodaj komentarz