Przykładem rozumnego wykorzystywania zasobów przyrody była gospodarka Inków, zamieszkujących niegdyś Amerykę Południową na obszarze dzisiejszego Peru i części Chile. Stosowali oni w swoim państwie ochronę gatunkową wikuni. Zwierzę to należy do rodziny wielbłądowatych, a z jego wełny, jak i pokrewnych mu gwanako, lamy i alpaki – można wyrabiać znakomite sukno. Inkowie, w pełni doceniając wartość użytkową wikuni, zabronili polować na nie komukolwiek, wykorzystywali je natomiast w ten sposób, że przy pomocy tysięcy ludzi spędzali z gór stada wikuni, zamykali je w ogromnych zagrodach, po czym szybko strzygli i wypuszczali na wolność. Przez następne trzy lata po postrzyżynach nikt nie miał prawa niepokoić tych zwierząt i dopiero kiedy runo znowu im odrosło na grzbiecie, proces postrzyżyn powtarzano. Po upadku Inków wikunię wytępiono do tego stopnia, że dziś grozi jej wymarcie.
Inkowie wykazali jeszcze w innej dziedzinie godne podziwu umiarkowanie i rozsądek w wykorzystywaniu darów natury. Na wysepkach należących do ich państwa gnieździły się miliony ptaków morskich, których odchody, składane latami na tych samych miejscach, utworzyły z czasem grube pokłady guana. Inkowie używali guana do nawożenia pól uprawnych, starali się jednak nie płoszyć ptaków, którym zawdzięczali nawóz. Pojmując i doceniając w pełni ich rolę w odnawianiu się pokładów guana, chronili je i karali śmiercią każdego, kto wtargnął na jedną z „guanowych” wysepek, Dostęp do pokładów guana mieli jedynie ludzie zatrudnieni przy jego eksploatacji, wchodzili zaś na te tereny tylko co pewien czas.
W późniejszych wiekach masowo wywożono stamtąd wspomniany nawóz, lecz już nie oszczędzano przy tym ptaków, ale wręcz je niszczono traktując jako uprzykrzoną przeszkodę. Przyniosło to nieobliczalne szkody. Ptaki wyginęły, a zasoby guana szybko się wyczerpały. Trzeba było aż badań i ekspertyzy fachowców, aby uświadomić nowoczesnym eksploatatorom przyczynę ich niepowodzenia i naprowadzić na myśl, że istnieje ścisła zależność między chronieniem tych ptaków a pokładami guana, co tak dobrze pojmowali dawni Inkowie.
Dodaj komentarz