Spalarnie śmieci są przeżytkiem wg Michała Pacy. Czym je zastąpić?

Spalarnie śmieci wzbudzają kontrowersje. Krytyka koncentruje się na pokazywaniu negatywnego wpływu spalania odpadów i zachęca do stosowania innych, bardziej efektywnych i tańszych metod utylizacji. Przeciwnicy spalarni zwracają uwagę także na negatywny wpływ spalarni na środowisko.

Spalarnie w Polsce

Spalarnie śmieci zajmują się termicznym przekształcaniem odpadów komunalnych, przemysłowych i osadów ściekowych. W Polsce funkcjonują liczne spalarnie odpadów medycznych oraz kilka spalarni osadów ściekowych. Do roku 2015 r. działała spalarnia odpadów komunalnych – ZUSOK w Warszawie. W 2015 i 2016 r. w Białymstoku, Bydgoszczy, Koninie i Krakowie uruchomiono kolejne spalarnie odpadów komunalnych.

Argumenty przeciwko budowaniu spalarni w Polsce to przede wszystkim niska efektywność i wysokie koszty. Michał Paca, jeden z najbardziej znanych ekspertów branży gospodarki odpadami, powiedział: „Spalarnie śmieci, czyli tych zmieszanych odpadów komunalnych są przeżytkiem. Unia Europejska 2 grudnia ogłosiła bardzo ważny dokument, który nazywa się „Ekonomia w obiegu zamkniętym” i tam bardzo wyraźnie jest napisane, że to w co my inwestowaliśmy przez ostatnie 7 lat, czyli spalarnie i zakłady mechaniczno-biologicznego przetwarzania są nieefektywne i kosztowne.”

Koszty spalania odpadów są wyższe w porównaniu z innymi metodami utylizacji odpadów. Przepisy kontroli i redukcji emisji substancji szkodliwych stale są zaostrzane, wzrastają też opłaty za składowanie toksycznych pozostałości z procesu spalania odpadów. Na podstawie tych przesłanek, możemy prognozować, że wraz z upływem czasu, koszty spalania śmieci będą rosnąć. Koszty budowy wysypisk, kompostowni i spalarni, utylizujących rocznie 100 tysięcy ton odpadów wynoszą: wysypisko – 200 mld zł, kompostownik – 208 mld zł, spalarnia – 1,135 mld.

Większa część odpadów, które można przeznaczyć na spalenie to: papier, tektura i tworzywa sztuczne. Mają one wysoką wartość kaloryczną – wartość graniczna to 1200-1400 kcal/kg. W polskich warunkach spalanie odpadów komunalnych nie jest odpowiednią technologią. W koszach przeważają odpady wilgotne (poziom wilgoci wynosi 45%-60%) oraz niepalne lub trudne do spalenia, np. gruz i odpady organiczne.

Co zamiast spalarni?

Zamiast budowania spalarni powinniśmy oddzielać frakcję suchą od organicznej. W ten sposób znacznie zmniejszymy materiał wymagający składowania lub spalenia. Zamiast spalarni możemy budować elektrociepłownie. Takie obiekty byłyby zasilane paliwem pochodzącym z odpadów.

Alternatywą dla spalarni są także cementownie. Śmieci wrzucone do pieca klinkierowego są utylizowane i nie pozostają po nich dodatkowe odpady. W efekcie wypalania w piecu, w temperaturze 2000ºC otrzymujemy klinkier, który służy produkcji cementu.